ساخت بسیاری از تجهیزات و قطعات صنعتی در گروه ساخت اسکلت فلزیو ساخت سوله ابنیه پایدار با استفاده از فرآیندهای جوشکاری انجام می شود. کارگاه جوشکاری محیطی سرپوشیده است که در آن متناسب با نوع کار جوشکاری، از تجهیزات و ابزارهای متنوعی استفاده می شود. ابعاد کارگاه ها با توجه به اندازه و تعداد سازه ها متغیر است.
در شکل زیر بخشی از فضای کارگاه جوشکاری ساخت تجهیزات صنعتی و اسکلت فلزی پیچ و مهره ای نمایش داده شده است:
در بعضی پروژه های جوشکاری، با توجه به شرایط اجرایی کار و وجود مشکلاتی نظیر دشواری حمل و نقل سازه های بزرگ صنعتی، فرآیند جوشکاری در محل نصب سازه(سایت) انجام می شود.
البته مهمترین نکته ای که رعایت آن در فرآیند جوشکاری مورد نیاز است حفظ ایمنی در طول عملیات اجرا می باشد؛ کارگاه جوشکاری چه در فضای بسته و چه در فضای باز مستقر شود، در رعایت ایمنی تفاوتی ایجاد نمی کند و کلیه تمهیدات لازم جهت اجرای ایمن و مطلوب عملیات جوشکاری باید لحاظ شود.
شکل های زیر نمونه ای کارگاه های جوشکاری را در محل ساخت سازه های صنعتی نشان می دهد. بنابر شکل های زیر، مثلا در کارگاه ساخت خط لوله، برای جلوگیری از تاثیرات منفی وزش باد و یا شرایط جوی نامساعد مانند بارش برف و باران روی کیفیت جوش، عملیات جوشکاری زیر چادر انجام می شود.
تجهیزات و دستگاه های موجود در کارگاه جوشکاری
با توجه به نوع فرآیند جوشکاری برای ساخت یا تعمیر سازه های صنعتی مختلف در کارگاه، ابزارها و دستگاه های متعلق به آن ها هم متفاوت است. برای سازه های مختلف تبعا فرآیندهای متفاوتی انجام می شود که مهمترین این فعالیت ها به این صورت هستند:
عملیات برشکاری، سنگ زنی، ماشین کاری و جوشکاری که بعضی از ابزار و تجهیزات مربوط به این فعالیت ها در زیر نشان داده شده است.
انبارها در کارگاه جوشکاری ساخت اسکلت فلزی
انبار به فضایی در کارگاه های جوشکاری اطلاق می شود که برای نگهداری ابزار، مواد و محصولات جوشکاری اختصاص داده شده است. در این بخش، انبارهای اصلی همجوار با کارگاه های جوشکاری معرفی می شود.
انبار مواد مصرفی جوشکاری
این انبارها برای نگهداری انواع مختلف مواد و تجهیزات مصرفی مانند: الکترود ها، سیم جوش ها و پودرهای جوشکاری می باشند. این مواد که بایستی در شرایط مناسب نگهداری شوند توسط برچسب هایی از یکدیگر متمایز هستند. این برچسب حاوی اطلاعات، جهت شناسایی روی جعبه مواد الصاق می شود تا در قفسه مربوطه قرار داده شوند.
در انبار مواد مصرفی، دستورالعمل هایی حاوی شرایط حمل و نقل، ورود و خروج و شرایط دمایی مناسب و میزان مجاز رطوبت برای نگهداری مطلوب مواد و تجهیزات موجود است.
انبار نیم ساخته های فلزی
این انبارها محل نگهداری نیم ساخته های فلزی مانند ورق، میل گرد، نبشی، پروفیل و… است. در اینجا نیم ساخته های فلزی بنا بر جنس، نوع پروفیل و مشخصات دیگر از هم متمایز و تفکیک شده است.
معمولا ورق ها، میل گردها، نبشی ها، تسمه ها و پروفیل ها هر کدام بر حسب تفاوت قطر و جنس( آلومینیومی، فولادی و..) از هم جدا نگهداری می شوند.
انبار کپسول های گاز محافظ
این انبارها همانطور که از نام آن پیدا است برای نگهداری کپسول های گاز مصرفی نظیر آرگون، دی اکسید کربن، اکسیژن و استیلن می باشد. کپسول های مذکور بایستی جدا از هم نگهداری شوند حتی کپسول های خالی نیز مشمول این احتیاط می شوند.
در مورد کپسول های قابل اشتعال، باید ایمنی بیشتر و جدی تری را لحاظ کرد؛ نحوه انبار کردن و نگهداری کپسول های اشتعال زایی نظیر اکسیژن و استیلن بسیار مهم است. این کپسول ها بایستی بصورت ایستاده و همراه با کلاهک نگهداری شوند.
انبار ابزار و لوازم یدکی
در این انبار که مربوط به تجهیزات و دستگاه های مرتبط با جوشکاری، برشکاری و ماشین کاری است؛ متعلقات جانبی آن ها هم نگهداری می شوند و مانند انبارهای دیگر با برچسبی که بر روی این قطعات نصب می شود اطلاعات لازم برای جداسازی و قفسه بندی آن ها در اختیار انباردار قرار می گیرد.
یکی از نکات مهمی که در نگهداری و انبارداری قطعات یدکی بایستی رعایت شود، آسیب پذیری و حساسیت قطعات نسبت به شرایط پیرامونی است. بنابراین لازم است نحوه چیدمان به گونه ای باشد تا مقدار مجاز دما و رطوبت برای مواد با جنس و حساسیت مختلف فراهم شود.
مقایسه اسکلت فلزی پیچ و مهرهای و اسکلت فلزی با اتصال جوشی
سلسله مراتب حرفه جوشکاری
برای ساخت یک سازه جوشکاری واحدهای تخصصی مختلفی با همدیگر همکاری می کنند مانند:
- طراحی و مهندسی
- بازرسی و کنترل کیفی
- ماشین کاری
- جوشکاری
- پشتیبانی و تدارکات
هر واحد باید با توجه به وظیفه خود نسبت به جلو بردن عملیات اقدام کند به همین دلیل لزوم تحویل امور مربوطه منطبق بر شرح وظایف هر واحد در زمان مقتضی مطلوب است. این کار باعث می شود:
۱- میزان تولید در کارگاه افزایش یابد
۲- یمنی پرسنل کارگاه بالا رود
۳- کیفیت سازه جوشکاری افزایش پیدا کند
۴- ضایعات و دوباره کاری ها کاهش پیدا کند
بنابراین در فعالیت های صنعتی مبتنی بر کار گروهی لزوم مشخص بودن شرح وظایف هر قسمت، مسئولیت اشخاص و نحوه همکاری واحدهای درگیر پروژه با یکدیگر پیش از شروع فرآیند اجرایی اهمیت بالایی دارد.
وظیفه حرفه ای جوشکار در ساخت سوله
اصولا وظیفه یک جوشکار، اجرای جوشکاری مطابق با دستور العمل مکتوب و تاییدشده رویه جوشکاری(WPS) با در نظرگرفتن کامل مسائل امنیتی است.
انضباط شغلی
انضباط شغلی عبارت است از: رعایت کلیه قوانین و مقررات تعریف شده در دستورالعمل حرفه ای جوشکاری است. این دستورالعمل حاوی معیارهایی در جهت انجام صحیح فعالیت های جوشکاری و به منظور جلوگیری از وقوع حوادث ناگوار طراحی شده است و لازم است تا کلیه افراد نسبت به اجرای آن مقید باشند.
موارد مهم انضباط شغلی به شرح ذیل است:
مسئولیت پذیر بودن
یعنی به کار بستن نهایت سعی و تلاش برای تحویل درست و تمام و کمال و به موقع وظیفه محوله است. به علاوه، فرد بایستی نسبت به امکانات و ابزاری که در اختیارش قرار داده می شود، احساس مسئولیت کند.
رعایت سلسله مراتب شغلی و احترام به همکاران
همانطور که گفته شد در فعالیت های صنعتی کار به صورت گروهی انجام می شود و بنا بر شرح وظایفی که در اختیار هر فرد قرار می گیرد مسئولیت ها و مراتب شغلی نیز متفاوت می شود.
برای هر شخص با هر تخصص و جایگاهی وظیفه دارد به حوزه مسئولیت دیگران احترام بگذارد و از دخالت در امور تخصصی مرتبط با دیگران بپرهیزد.
رعایت مسایل ایمنی فردی و گروهی
در محیط های صنعتی و کارگاهی عوامل خطرساز و حادثه آفرین کم نیستند بنابراین لزوم رعایت مسائل ایمنی اهمیت دوچندانی دارد.
هر فرد مشغول به کار در این فضاها ابتدا بایستی نسبت به این خطرات آگاهی پیدا کند و راه های جلوگیری از ایجاد آن را بشناسد و همچنین خودش از انجام کارهای خطرساز و ماجراجویانه به شدت پرهیز کند.
رعایت نظم و مقررات
حفظ نظم و انضباط یکی از مهمترین مسائلی است که لازم است همه افرادی که در محیط های کارگاهی فعالیت دارند رعایت بکنند. توجه ویژه به مقررات که متناسب با هر وظیفه مشخص شده است، انجام درست کارها و جلوگیری از وقوع خطرات را در پی دارد.